بحث چگونگی نگهداری از رک‌های شبکه و اجزای داخلی آن در حفظ کیفیت اولیه و کارایی در طولانی مدت از اهمیت خیلی زیادی برخوردار است. نحوه تمیزکاری رک های شبکه بر خلاف تصور خیلی از افراد بسیار ساده و راحت است، اما باید در طی این پروسه به برخی نکات از جمله سیم کشی داخل رک و موارد این چنینی توجه داشته باشید. حتی قفسه‌هایی که رک‌های شبکه در داخل آن‌ها قرار گرفته‌اند، باید هر چند وقت یکبار به صورت دوره‌ای با استفاده از مواد شوینده مناسب تمیز شوند.
اهمیت تمیزکاری رک‌های شبکه و کابینت‌های داخلی
مهم‌ترین بخش از هر اتاق سرور، بخش رک‌های شبکه است. برای تمیز کردن این بخش از اتاق‌های سرور حتی باید درب‌های جلو و عقب را هم با استفاده از محلول تمیز کنید!
علاوه بر کیفیت قطعات به کار گرفته شده در بخش رک شبکه، برخی موارد همچون کیفیت تمیزکاری و رعایت اصول نگهداری اهمیت بسزایی در افزایش کارایی و طول عمر مفید این تجهیزات دارد. همان طور که می‌دئانید گرد و غبار یکی از شایع‌ترین دلایل خرابی قطعات و تجهیزات داخلی رک‌های شبکه است. با توجه به وجود فن‌های بزرگ و گردش هوا با حجم بالا در داخل اتاقک‌های سرور، همواره باید پروسه تمیزکاری گرد و غبار در داخل قفسه‌های دارای رک انجام شود.
تجمع گرد و غبار در قفسه‌ها منجر به گرفتگی فن‌ها و در نهایت عدم تهویه مناسب هوا و داغ شدن بیش از حد قطعات رک شبکه همچون سوئیچ و… می‌شود!
چالش‌های مربوط به تمیز کردن رک‌های شبکه
تمیز کردن رک‌های شبکه و سایر تجهیزات موجود در داخل اتاق‌های سرور همواره با برخی چالش‌ها همراه است. از جمله چالش‌های موجود می‌توان به موارد زیر پرداخت:
- خطرات آلودگی
- تخلیه استاتیک و الکترواستاتیک
- تمیزکاری اجزای خاص
خطرات آلودگی
تحت هر شرایطی اتاقک‌های سرور و پارتیشن‌های حاوی رک‌های شبکه در معرض آلودگی‌ها هستند. منظور از آلودگی همان ذرات خاک و غبارهای نشسته بر سطح تجهیزات است. وجود این آلودگی‌ها در اصل می‌تواند مشکلاتی بسیار زیادی را برای تجهیزات IT و شبکه به وجود بیاورد.
تخلیه استاتیک و الکترواستاتیک
انجام دادن اقدامات مربوط به تخلیه استاتیک و الکترواستاتیک یکی از دیگر از روش‌های تمیزکاری رک های شبکه است. اما نحوه تمیزکاری رک های شبکه با استفاده از این روش باید خیلی دقیق و محتاطانه انجام شود. برای جلوگیری از برخی آسیب‌های ESD باید حتما از تشک‌های ضد الکتریسیته ساکن و مچ بند استفاده کرد.
تمیزکاری قطعات خاص
هر یک از قطعات موجود بر روی قفسه‌ها و سرورها باید به صورت دقیق تمیزکاری شوند. بهترین کار قبل از تمیز کردن این تجهیزات خاموش کردن پنل و قطع کردن جریان برق است. جاروبرقی‌های دارای فیلتر مخصوص به نام HEPA بهترین وسیله برای تمیزکاری رک‌های شبکه و تجهیزات داخلی آن‌ها هستند. با استفاده از این جاروبرقی ها می‌توان انواع ذرات ریز و درشت آلودگی را بدون آسیب رساندن به محل نصب قطعات سخت‌افزاری از بین برد.
نحوه تمیزکاری سیستم‌های HVAC
سیستم گرمایش موجود در اتاقک‌های سرور نقش تاثیرگذاری در بهینه‌سازی عملکرد قطعات مرکز داده دارند. برای حفط عملکرد این سیستم‌های گرمایش باید از فیلترهای هوا باکیفیت استفاده شود. همچنین باید برنامه‌ای برای نگهداری و تمیزکاری مرتب این فیلترهای هوا تعیین شود. برای مثال بهتر است یکبار در هفته داخل این فیلترها با استفاده از جاروبرقی و مکنده‌های قوی تمیز شود تا از تجمع ذرات خاک و ریز گرد و غبار جلوگیری به عمل آید.
مواد شوینده مناسب برای تمیزکاری رک‌های شبکه و تجهیزات داخل آن
استفاده از هر نوع ماده شیمیایی برای پاکسازی رک‌های شبکه مناسب نیست! نحوه تمیزکاری رک های شبکه همواره باید به این شکل باشد که مواد شوینده و پاک کننده مجازی همچون آنتی استایک‌ها استفاده شوند. توجه داشته باشید که برخی مواد شیمیایی که خاصیت اسیدی بالایی دارند برای تمیز کردن تجهیزات داخلی شبکه‌های رک از جمله سوئیچ به هیچ وجه مناسب نیستند!
یکی دیگر از نکات قابل توجهی که وجود دارد، این است که به هنگام استفاده از مواد شوینده آنتی استاتیک همیشه سعی کنید از پارچه‌های میکروفیبر و مقاوم در برابر حرارت استفاده کنید.
نکات مهم در مورد نحوه تمیزکاری رک های شبکه و سرورها!
بسیاری از تجهیزات داخلی موجود در سرورها به علت داشتن ماهیت حساس ممکن است در طول پروسه تمیزکاری با مشکلاتی مواجه شوند. برای جلوگیری از خرابی این دسته تجهیزات توصیه می‌کنیم تحت هیچ شرایطی از جاروبرقی استفاده نکنید!
استفاده از جاروبرقی منجر به تولید الکتریسیته ساکن شده و به همین دلیل ممکن است میزان احتمال خرابی قطعات موجود به شدت افزایش یابد. در عوض برای بهبود نحوه تمیزکاری رک های شبکه پیشنهاد می‌کنیم از جاروبرقی‌های باطری‌دار که قدرت مکش کمتری دارند استفاده کنید. این دسته از جاروبرقی‌ها به صورت اختصاصی برای تمیزکاری قطعات الکترونیکی همچون سوئیچ‌ها و سرورها طراحی شده‌اند.
البته علاوه بر این مورد، با دستگاه دمنده هوا یا همان BLOWER هم می‌توان به راحتی و بدون هیچ گونه مشکل خرابی گرد و خاک را از بخش‌های مختلف رک‌های شبکه و سرور پاکسازی کرد.
لوازم مورد نیاز برای تمیز کردن رکها و سرورها
کیفیت و نحوه تمیزکاری رک‌های شبکه علاوه بر نوع مواد شوینده به نوع لوازمی که استفاده می‌کنید بستگی دارد. در زیر برخی از بهترین لوازم مورد نیاز برای تمیز کردن تجهیزات داخلی رک‌های شبکه و سرورها را آورده‌ایم:
- الکل سفیدکننده از نوع رقیق
- دستگاه دمنده هوا یا BLOWER
- قلم‌موی نرم
- گوش پاک کن
- دستمال نرم
- دستبند ضدالکتریسیته
مراحل تمیز کردن سرور
برای تمیز کردن سرور ابتدا باید آن را از پریز برق جدا کنید. سپس بدنه خارجی سرور را با استفاده از دستمال نرم تمیز کنید. بعد از تمیزکاری بدنه، حال نوبت بخش درزها و منافد عبوری هوا است. پس از اینکه پروسه تمیزکاری این دو بخش تمام شد، بایستی با استفاده از آب و الکل مجدد بدنه را تمیز کنید.
مهم‌ترین بخش از تمیزکاری سرورها، باز کردن بدنه و ورود به بخش داخلی است. برای افزایش کیفیت نحوه تمیزکاری رک های شبکه و سرور پیشنهاد می‌کنیم همیشه به محدوده سی پی یو بیشترین دقت را داشته باشید. چراکه در این بخش و منافذ موجود در سی پی یو ممکن است حجم زیادی از گرد و غبار مخفی شده باشد!
نکته: به هنگام تمیز کردن قطعات داخلی سرور حتما از دستبند ضدالکتریسیته استفاده کنید. به هنگام پوشیدن دستبند باید یک سر دیگر آن را به محلی همچون لوله آب، بدنه میز و… که فاقد الکتریسیته است متصل کنید.
بعد از دست کردن دستبند، حال نوبت آن است که قلم موی نرم را برداشته و به آرامی اطراف سی پی یو را تمیز کنید.
تمیزکاری درایو فلاپی داخل سرور
همیشه به هنگام تمیز کردن درایو فلاپی از تجهیزات اختصاصی سرور استفاده کنید. بعد از باز کردن درایو باید با استفاده از گوش پاک کن تمیزی که از قبل به الکل آغشته کرده‌اید تمیز کنید. با استفاده از گوش پاک کن سعی کنید تا هدهای خواندن و نوشتن و همچنین بازوهای درایو را به آرامی و با احتیاط کامل پاکسازی کنید.
سوالات متداول در مورد نحوه تمیزکاری رک های شبکه
در ادامه به چند مورد از مهم‌ترین سوالاتی که ممکن است در رابطه با پروسه تمیزکاری رکها و سرورهای شبکه برای شما پیش بیاید پاسخ خواهیم داد.
- بهترین دوره زمان برای تمیزکاری سرورها و رکها؟ بهتر است هر 3 الی 6 ماه یکبار داخل اتاق‌های سرور و تجهیزات مربوط به رک‌های شبکه را تمیز کنید.
- آیا برای تمیزکاری رک‌های شبکه به تخصص خاصی نیاز است؟ بله، با توجه به حساسیت بالای ساختار سخت‌افزاری که سرورها و رکها دارند بایستی از افراد متخصص و مسلط در زمینه تمیزکاری این قطعات کمک بگیرید.
- کدام مواد شوینده برای تمیزکاری سرورها و رکها مناسب هستند؟ محصولات پاک کننده غیر ساینده و ضد الکتریسیته ساکن باید برای تمیزکاری تجهیزات داخلی رکها استفاده شوند.
