در عصر دیجیتال امروزی، دسترسی به اینترنت پرسرعت و پایدار به یکی از ضروریات زندگی مدرن تبدیل شده است. فناوری فیبر نوری، به عنوان پیشرفته‌ترین روش انتقال داده، نقشی حیاتی در تحقق این نیاز ایفا می‌کند. در ایران، شرکت‌های پیشرو در صنعت ارتباطات از جمله مخابرات، شاتل، ایرانسل و آسیاتک، گام‌های بلندی در جهت گسترش زیرساخت‌های فیبر نوری برداشته‌اند.
این تلاش‌ها نه تنها به ارتقای کیفیت خدمات اینترنتی منجر شده، بلکه زمینه‌ساز تحولی عظیم در حوزه‌های مختلف از جمله آموزش، تجارت الکترونیک و خدمات دولتی بوده است. در ادامه، به بررسی مناطق تحت پوشش فیبر نوری این شرکت‌ها خواهیم پرداخت تا تصویری جامع از وضعیت کنونی این فناوری در کشور ارائه دهیم.
مناطق تحت پوشش فیبر نوری مخابرات
طرح تانوما یک ابتکار ملی است که توسط وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات ایران با هدف توسعه زیرساخت‌های ارتباطی کشور از طریق فناوری فیبر نوری راه‌اندازی شده است. این طرح به دنبال ارتقای کیفیت و سرعت اینترنت در سراسر کشور است که می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر زندگی روزمره شهروندان، فعالیت‌های تجاری و آموزشی داشته باشد.
در پی فراخوان این طرح، ده اپراتور مختلف برای مشارکت اعلام آمادگی کرده‌اند. این همکاری گسترده منجر به پوشش ۲۵ استان از ۳۱ استان کشور شده است، که نشان‌دهنده موفقیت چشمگیر این پروژه در مدت زمان نسبتاً کوتاهی است.
آمار منتشر شده حاکی از آن است که تاکنون بیش از ۱.۸ میلیون پورت فیبر نوری در سراسر کشور نصب شده است. این زیرساخت جدید توانسته خدمات اینترنت پرسرعت را به حدود ۳۶۶ هزار مشترک ارائه دهد که معادل تقریبی ۲.۴۶۷ میلیون خانوار ایرانی است. این ارقام نشان‌دهنده پتانسیل بالای این طرح برای تحول در عرصه ارتباطات کشور است.
مناطق تحت پوشش فیبر نوری مخابرات در قالب جدول زیر بیان شده است:
| ردیف | استان | شهرهای تحت پوشش |
| ۱ | آذربایجان غربی | بازرگان، خوی، شاهین‌دژ، مهاباد، پیرانشهر |
| ۲ | اردبیل | سرعین، مشکین‌شهر، پارس‌آباد |
| ۳ |
البرز |
اشتهارد، هشتگرد، طالقان، فردیس، کمال‌شهر، محمدشهر، مشکین‌دشت، کرج، نظرآباد، شهر جدید هشتگرد |
| ۴ | ایلام | ایلام |
| ۵ | بوشهر | بوشهر، خارک |
| ۶ | تهران | تهران، شهر قدس (قلعه حسن خان)، ملارد، پرند، گرمدره |
| ۷ | خراسان رضوی | مشهد، کاشمر |
| ۸ | خوزستان | اهواز |
| ۹ | زنجان | زنجان، ابهر، سلطانیه |
| ۱۰ | سمنان | سمنان |
| ۱۱ | سیستان و بلوچستان | زاهدان |
| ۱۲ | قزوین | قزوین |
| ۱۳ | قم | قم |
| ۱۴ | مازندران | بابلسر، کله‌بست |
| ۱۵ | مرکزی | اراک |
| ۱۶ | هرمزگان | بندر چارک، کیش |
| ۱۷ | یزد | یزد، ابرکوه، بفروئیه، حمیدیا، میبد |
| ۱۸ | گیلان | رشت |
مناطق تحت پوشش فیبر نوری شاتل
در سال‌های اخیر، توسعه زیرساخت‌های ارتباطی در ایران شتاب قابل توجهی گرفته است. یکی از پیشگامان این عرصه، شرکت شاتل است که به عنوان ارائه‌دهنده خدمات اینترنتی، گام‌های مهمی در جهت گسترش فناوری فیبر نوری برداشته است. این شرکت که پیش از این به خاطر ارائه خدمات با کیفیت ADSL و VDSL شناخته می‌شد، اکنون وارد عرصه جدیدی از خدمات ارتباطی شده است.
فیبر نوری، به عنوان پیشرفته‌ترین فناوری انتقال داده در جهان، مزایای بسیاری نسبت به فناوری‌های قبلی دارد. سرعت بالاتر، پایداری بیشتر اتصال و قابلیت انتقال حجم عظیمی از داده‌ها در کمترین زمان ممکن، از جمله این مزایا هستند. شاتل با درک اهمیت این فناوری، اقدام به سرمایه‌گذاری گسترده در این زمینه کرده است. مناطق تحت پوشش فیبر نوری شاتل عبارتند از:
| ردیف | استان | شهرهای تحت پوشش |
| 1 | تهران | شهر پردیس |
| 2 | قم | شهر قم |
| 3 | مرکزی | ساوه |
| 4 | قزوین | قزوین |
| 5 | خراسان رضوی | کاشمر |
این گسترش جغرافیایی نشان می‌دهد که شاتل استراتژی متوازنی را برای توسعه زیرساخت‌های خود در پیش گرفته است. این شرکت نه تنها به کلان‌شهرها توجه کرده، بلکه شهرهای متوسط و کوچک‌تر را نیز مد نظر قرار داده است.
مناطق تحت پوشش فیبر نوری ایرانسل
ایرانسل، با درک اهمیت فناوری فیبر نوری و نیاز روزافزون کاربران به سرعت‌های بالاتر و اتصال پایدارتر، اقدام به سرمایه‌گذاری گسترده در این زمینه کرده است. این شرکت در کنار توسعه شبکه 5G، که خود گامی بزرگ در ارتقای کیفیت اینترنت موبایل محسوب می‌شود، به گسترش زیرساخت‌های فیبر نوری نیز پرداخته است.
در حال حاضر، ایرانسل موفق شده است خدمات فیبر نوری خود را در پنج استان مهم کشور ارائه دهد. مناطق تحت پوشش فیبر نوری ایرانسل شامل موارد زیر هستند:
１. استان البرز: کرج
２. استان تهران: چهاردانگه و گلستان
３. استان فارس: شیراز، صدرا
４. استان مازندران
５. استان مرکزی: اراک
برای ساکنان این شهرها، دسترسی به اینترنت فیبر نوری می‌تواند مزایای بسیاری به همراه داشته باشد. سرعت بالای دانلود و آپلود می‌تواند به بهبود کیفیت کار از راه دور، آموزش آنلاین و استفاده از خدمات پخش ویدئوی آنلاین کمک کند. همچنین، تأخیر کمتر در این نوع اتصال می‌تواند برای کاربرانی که به بازی‌های آنلاین یا ارتباطات ویدئویی با کیفیت بالا نیاز دارند، بسیار مفید باشد.
مناطق تحت پوشش فیبر نوری آسیاتک
آسیاتک با ورود به حوزه ارائه خدمات فیبر نوری، رقابت در این بازار را تشدید نموده و با ارائه بسته‌های ویژه، توجه مشتریان بالقوه را به خود جلب کرده است. یکی از این بسته‌های جذاب، ارائه یک سال اینترنت به همراه مودم است که مورد استقبال متقاضیان قرار گرفته است.
در حال حاضر، خدمات فیبر نوری آسیاتک در چند استان کشور قابل دسترسی خواهد بود. مناطق تحت پوشش فیبر نوری آسیاتک شامل شهرهای زیر می‌شود:
- کرمانشاه
- مازندران
- شهر خرم‌آباد
- شهر عباس‌آباد
- شهر کیاکلا
- شهر چالوس
گسترش خدمات فیبر نوری در این مناطق می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر توسعه اقتصادی و اجتماعی این شهرها داشته باشد.
سخن پایانی
گسترش شبکه فیبر نوری در ایران، نمادی از حرکت کشور به سوی آینده‌ای دیجیتال و هوشمند است. تلاش‌های شرکت‌هایی چون مخابرات، شاتل، ایرانسل و آسیاتک در این زمینه امیدبخش است. با این حال، راه درازی تا پوشش کامل کشور در پیش است. چالش‌هایی نظیر هزینه‌های بالای زیرساختی، مسائل جغرافیایی و نیاز به آموزش کاربران، همچنان پیش روی این صنعت قرار دارد. امید است با تداوم سرمایه‌گذاری و نوآوری، شاهد گسترش روزافزون این فناوری در تمامی نقاط کشور باشیم.
سوالات متداول
１. فیبر نوری چیست و چه مزیتی نسبت به اینترنت معمولی دارد؟
فیبر نوری فناوری انتقال داده با استفاده از پالس‌های نوری است. فیبر ندری در مقایسه با اینترنت معمولی، دارای سرعت خیلی بالاتر، پایداری اتصال و تاخیر کمتر است.
２. آیا کیفیت اینترنت فیبر نوری تحت تأثیر شرایط جوی قرار می‌گیرد؟
خیر، فیبر نوری نسبت به شرایط جوی بسیار مقاوم است و کیفیت آن معمولاً تحت تأثیر عوامل محیطی قرار نمی‌گیرد.
３. کدام شرکت بیشترین پوشش جغرافیایی را در ارائه خدمات فیبر نوری دارد؟
شرکت مخابرات ایران در حال حاضر گسترده‌ترین پوشش جغرافیایی را در زمینه فیبر نوری دارد.
