کابل شبکه جزء تجهیزات ضروری برای تمام افرادی است که به نحوی با اینترنت و سخت‌افزارهای شبکه در ارتباط هستند. کابل شبکه در انواع مختلفی تولید میشود که هر یک از آن‌ها کاربرد مشخصی دارند اما وظیفه کلی کابل شبکه برقراری اتصال میان سخت‌افزارهای مختلف در پشتیبانی شبکه است.
با توجه به نقش اساسی کابل شبکه در عملکرد کلی تمام اجزاء یک سیستم و ارتباط میان آن‌ها، باید به نحوی از صحت و سلامت این کابل‌ها در شبکه مطمئن شد. با بررسی وضعیت کابل شبکه، از یک طرف از انتقال صحیح اطلاعات در شبکه مطمئن می‌شویم و از طرف دیگر، در صورت بروز هرگونه مشکل در عملکرد کلی شبکه، به سادگی از منشأ آن اطلاع می‌یابیم.
به منظور بررسی وضعیت کابل‌های شبکه، از تست فلوک استفاده میشود. این تست دارای دو نوع کلی پرمننت و چنل است که اجرا و کاربرد آن‌ها با یکدیگر تفاوت دارد. در این مطلب به معرفی تست فلوک، انواع آن و بررسی تفاوت تست فلوک چنل و پرمننت می‌پردازیم.
تست فلوک کابل شبکه چیست؟
تست فلوک در حقیقت معتبرترین تست برای بررسی وضعیت عملکرد کابل شبکه است. با انجام تست فلوک، گزارش کاملی راجع به عملکرد و وضعیت کابل‌های شبکه حاصل میشود که حاوی اطلاعات بسیار مفیدی از جمله متراژ کابل، صحت و سلامت کابل، نحوه انتقال اطلاعات در کابل، بررسی وجود عیب در پسیو شبکه و شناسایی آن‌ها، محل قطعی در اتصالات شبکه و غیره است.
تست فلوک دارای قابلیت ذخیره‌سازی این اطلاعات است و مهندسان و کارفرمایان شبکه می‌توانند از گزارش‌های ذخیره شده روی این تست، برای بهبود کیفیت عملکرد شبکه و کاهش هزینه‌های مرتبط با آن استفاده کنند. تست فلوک دارای دو نوع کلی فلوک پرمننت و فلوک چنل است که در ادامه ضمن معرفی هر یک از آن‌ها، به توضیح تفاوت تست فلوک چنل و پرمننت می‌پردازیم.
معرفی پارامترهای تست فلوک
پارامترهایی که در تست فلوک سنجیده شده و در گزارش این تست ذکر میشوند به شرح زیرند:
- سرعت انتشار جزئی (Nominal Velocity of Propagation): این پارامتر به شکل درصدی یا اعشاری 73% و یا 0.72c نمایش داده میشود و مقدار استاندارد آن در تست فلوک بین 6c تا 0.9 c است.
- تاخیر در انتشار (Propagation Delay): این پارامتر بیانگر مدت زمانی است یک سیگنال برای عبور از سیم و رسیدن از ابتدای سیم به انتهای آن نیاز دارد. این پارامتر تست فلوک با واحد نانو ثانیه (ns) اعلام میشود.
- Wire Map: این پارامتر در تست فلوک وظیفه بررسی سالم بودن زوج‌سیم‌های کابل‌ها را بر عهده دارد. اهمیت این پارامتر در ایجاد اطمینان از سالم بودن تجهیزات پسیو مانند کیستون و پچ پنل است.
- Dc Loop Resistance: این پارامتر میزان مقاومت کابل را نشان می‌دهد و به کمک آن، می‌توان از این موضوع که در هیچ قسمتی از کابل مقاومت بیش از مقدار مجاز ایجاد نشده، اطمینان یافت. مقدار اعلام شده تست فلوک برای این پارامتر با میزان استفاده از مس در کابل رابطه معکوس دارد. هرچقدر میزان مس کابل بیشتر باشد، مقدار این پارامتر کمتر خواهد بود (به دلیل مقاومت کم مس، افزایش مقدار آن در کابل باعث کاهش میزان مقاومت کلی میشود).
- Delay Skew: هر کابل شبکه شامل چهار زوج سیم است و به منظور اجرای استاتدارد گیگابیت اترنت از هر چهار سیم برای ارسال اطلاعات استفاده میشود. پارامتر Delay Skew نشان‌دهنده میزان اختلاف زمان انتشار سیگنال در سریع‌ترین و کندترین سیم است. میزان گزارش شده این پارامتر در تست فلوک، به درصد خلوص و برند تولیدکننده تجهیزات وابسته است.
- Insertion Loos: این پارامتر به بررسی مقدار کاهش انرژی سیگنال در طول مدتی که در کابل در حرکت است (از سمت گیرنده)، می‌پردازد.
- Return loss: وظیفه اصلی این پارامتر، بررسی میزان سیگنال برگشتی از سمت فرستنده است. مقدار این پارامتر زمانی که سیم بیش از حد کشیده شود یا مشکلی در کانکتور پیش آید، کاهش می‌یابد.
- NEXT (Near-End Crosstalk): این پارامتر با مقدار به هم پیچیده شدن زوج سیم‌ها رابطه مستقیم دارد. به عبارت دیگر، هرچقدر میزان پیچیدگی بیشتر باشد، مقدار اعلام شده برای این پارامتر در تست فلوک بیشتر است و بر عکس.
معرفی تست فلوک پرمننت
در زمان استفاده از کابل شبکه، انتخاب روش تست بین فلوک پرمننت و فلوک چنل ضروری است. اما پیش از آن که به سراغ بررسی تفاوت تست فلوک چنل و پرمننت برویم، لازم است با خود این تست‌ها آشنا شویم. تست لینک پرمننت برای کابل کشی UTP/STP از پچ پنل به خروجی ناحیه کار اجرا میشود. بر طبق استانداردهای این تست، انتقال یا تثبیت اختیاری مجاز هستند اما عموما در زمان نصب، لینک پرمننت یک کابل بدون وقفه بین پریز دیوار و پچ پنل قرار می‌گیرد.
با وجود این که پچ کوردها از اجزاء جدایی‌ناپذیر یک شبکه به شمار می‌روند، معمولا به کیفیت جنس آن‌ها توجه چندانی نمی‌شود. پچ کوردها بیشتر از سایر قطعاتی که در تجهیزات شبکه به کار می‌روند، دچار تغییر میشوند و بر همین اساس، به میزان بیشتری در معرض آسیب هستند. همچنین، کیفیت و کارایی پچ کوردها به طور مستقیم با کیفیت تست چنل ارتباط دارد. تفاوت تست فلوک چنل و پرمننت در این است که با استفاده از تست پرمننت می‌توان یک لینک را فقط با اضافه کردن یک پچ کورد با کیفیت، به صورت قابل اعتمادی به پیکربندی کانال اضافه کرد.
معرفی تست فلوک چنل
مهم‌ترین دلیل برای بررسی تفاوت تست فلوک چنل و پرمننت این است که بررسی این آزمون‌ها باید با استانداردهای ISO و TIA تناسب داشته باشند. در حالت کلی، تست چنل شامل لینک پرمننت که در بخش قبل به آن اشاره کردیم، و سیم تجهیزات یا پچ کورد در دو انتهای لینک پرمننت است. معمولا از ماژول‌‌های چنل برای آزمایش توسط گواهیدهندهها استفاده می شود. این ماژول‌ها دارای سوکت‌هایی با قابلیت اتصال به سیم تجهیزات هستند.
در زمان انجام تست با ماژول‌‌های کانال، لازم است به یاد داشته باشید که سیم تجهیزات در تست گنجانده شده است، بنابراین ماژول‌‌های کانال روی گواهیدهندهها دچار سایش شدید میشوند، زیرا در هر آزمایش یک سیم تجهیزات جدید وارد ماژول میشود. بر اساس آن چه گفته شد یک چنل در شبکه، اتصالی از یک دستگاه فعال به دستگاهی دیگر است و این اتصال شامل کلیه پچ کوردها و رابط‌‌های میانی دیگر نیز هست.
به طور مثال، در یک مرکز داده، کانال می‌‌تواند اتصال میان سوئیچ اکسس (Access Switch) و سرور باشد. در یک شبکه LAN تمام مسیر اتصال از سوئیچ شبکه توزیع (Distribution Switch) در اتاق سرور به کارت شبکه یک کامپیوتر را می‌توان به عنوان یک چنل در نظر گرفت.
با توجه به تفاوت تست فلوک چنل و پرمننت، کدام یک گزینه بهتری به شمار می‌روند؟
پاسخ این سوال قطعی نیست و به موارد مختلفی بستگی دارد. با توجه به تفاوت تست فلوک چنل و پرمننت، اگر قصد عیب یابی یک شبکه را دارید، بهتر است ابتدا بررسی کنید که شبکه مورد نظر از یک برنامه پشتیبانی می‌کند یا خیر. در این شرایط، تست چنل پیشنهاد میشود زیرا به کمک آن، امکان تست سیم‌های تجهیزات متصل نیز وجود دارد.
اگر به دنبال تست یک شبکه جدید با پیوندهای تازه نصب شده هستید، دانستن یا نشان دادن این که کابل‌کشی افقی بر طبق استانداردها عمل می‌کند، ضروری است. در چنین شرایطی، با در نظر گرفتن تفاوت تست فلوک چنل و پرمننت، استفاده از تست پرمننت توصیه میشود. امروزه، اغلب کاربران گواهیدهندهها، شبکه‌های LAN را نصب می‌کنند و بر همین اساس، ترجیح می‌دهند از تست پرمننت استفاده کنند.
تفاوت تست فلوک چنل و پرمننت در این است که در پرمننت بر خلاف چنل، امکان بررسی کارایی لینک‌ها در آینده نیز وجود دارد. زیرا کارایی لینک‌های پرمننت در هر زمان متناسب با کارایی آن‌ها در زمان نصب می‌باشد. بر همین اساس، در ادامه کار تست چنل، در صورتی که در انتقال داده مشکلی وجود داشته باشد یا ایجاد شود، بررسی لینک‌های پرمننت باعث اطلاع از آن‌ها شده، و امکان حل این مشکلات را فراهم می‌کند. در نهایت، با انجام آزمایش چنل می‌توان احتمال وجود مشکل را به پچ کوردها محدود کرده و برای یافتن آن‌ها اقدام کرد.
تفاوت تست فلوک چنل و پرمننت
همانطور که گفته شد برای انتخاب درست از میان انواع تست فلوک، آگاهی از تفاوت تست فلوک چنل و پرمننت ضروری است. تفاوت تست فلوک چنل و پرمننت به دو بخش کلی تقسیم میشود که به شرح زیرند.
تفاوت تست فلوک چنل و پرمننت: طول
تست چنل طول تمام کابل‌کشی‌ها و اتصالات میانی را در بر می‌گیرد و با در نظر گرفتن استانداردهای صنعتی، طول آن نباید بیش از صد متر باشد. همچنین، در مورد استاندارد پچ کورد شبکه، توصیه میشود که طول آن ماکزیمم پنج متر باشد. این در حالی است که در مورد لینک‌های پرمننت یا دائمی، که بخش ثابت هر چنل به شمار می‌روند، ماکزیمم طول مجاز نود متر است. مثال خوب از لینک‌های دائمی، اتصال میان پچ پنل‌ها در مرکز داده و اتصال بین اتاق سرور و پریزهای محیط کار با نقطه تجمیع است.
تفاوت تست فلوک چنل و پرمننت: عملکرد
تستر اصلی و ریموت مجهز به آداپتورهایی با سیم‌های یکپارچه و عملکرد مشخص هستند. بر همین اساس، دستگاه قادر است از بین رفتن پچ کورد را از کل اندازه‌گیری حذف کرده، و عمکلرد لینک را ارائه دهد. به عبارت دیگر، فرمول تست پرمننت عبارت است از پچ پنل به اضافه کابل و خروجی. به کمک آزمون پرمننت، اطلاعات دقیقی در مورد قسمت ثابت کابل‌کشی گزارش میشود و در صورت دریافت یک “pass” از این تست، گزارش تایید شده ضامن این است که سیستم همیشه کار می‌کند.
واحدهای تست اصلی و از راه دور شامل آداپتورهایی با پورت RJ45 هستند که با پچ کوردهای استاندارد به کابل متصل میشوند. بنابراین، می‌توان نتیجه گرفت که تست پرمننت، چنل را کامل پوشش می‌دهد.
اما با توجه به تفاوت تست فلوک چنل و پرمننت، فرمول این دو با یکدیگر متفاوت است و فرمول تست چنل عبارت است از سیم، به اضافه پچ پنل، کابل، خروجی و مجددا سیم. مزیت تست فلوک چنل پوشاندن کابل‌کشی کامل بین سوئیچ و سیستم (کامپیوتر) است که باعث ایجاد اطمینان از عملکرد درست برنامه میشود. با وجود این، تست چنل فقط زمانی اعتبار دارد که پچ کوردها در محل خود باقی بمانند و در صورتی که حتی یک سیم تعویض شود، این تست اعتبار خود را از دست می‌دهد.
جمع بندی
در این مطلب به معرفی تست فلوک و پارامترهای آن پرداختیم و در مورد تفاوت تست فلوک چنل و پرمننت صحبت کردیم. دقت کنید که انتخاب میان این دو تست، باید به طور صحیح و بر اساس موارد نامبرده، از جمله کاربرد مد نظر شما، انجام شود تا گزارش مفیدی را برای بررسی و بهبود عمکلرد شبکه ارائه دهد.
